Tüm Dünya Toplumu, Son Günlerde Kırgız Cumhuriyeti’nde Yaşananları Yakından Takip Ediyor.
4 Ekim 2020 tarihinde Kırgızistan’da Parlamento seçimleri yapıldı. Kırgız tarafı seçimler düzenlemesi ve yürütülmesi hususunda teknik yardımları için uluslararası ortaklara ayrıca gözlemci misyonları göndermeleri için Bağımsız Devletler Topluluğu’na (BDT), Toplu Güvenlik Anlaşması Örgütü’ne (TGAÖ), Şangay İşbirliği Örgütü’ne (ŞİÖ), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı/Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi’ne, Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi’ne (TÜRKPA), Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi’ne (TDKÜİK) derin şükranlarını sunar.
Maalesef, Kırgız Cumhuriyeti Jogorku Keneş (Parlamento) milletvekili seçimler, siyasi partilerin seçim sürecinde yaşanan ihlaller iddiaları, tahrifatlar ve oy satış hakkında rapor ve çağrıları seçimlere gölge düşürdü.
Tüm bunlar, halkın hakikat öfkesi ile sonuçlanıp 2020 yılının 5 ve 6 Ekim arası geçede Kırgız Cumhuriyeti’nin başkenti Bişkek’te bir halk ayaklanmasına dönüştü. Polis tarafından göz yaşartıcı gaz, el bombası ve plastik mermi kullanıldı. Yaklaşık 1.200 sivil ve kolluk kuvvetleri çeşitli derecelerde yaralandı, 120’si ağır durumda ve bir kişi hayatını kaybetti.
Seçimlere katılan siyasi partilerin çoğunun temsilcileri de oylama sonuçlarını reddetti. Halkın baskısı altında, Kırgız Cumhuriyeti Merkez Seçim ve Referandum Komisyonu 6 Ekim 2020 tarihinde seçim sonuçlarının geçersiz olduğunu ilan etti. Aynı gün Kırgız Cumhuriyeti Başbakanı Kubatbek Boronov ve Jogorku Keneş Meclis Başkanı Dastan Cumabekov istifa etti.
O zamandan beri ülkenin tüm önde gelen siyasi güçleri, aydınları, yaşlıları ve gençleri, vatandaşların güvenliğini sağlamak, toplumda istikrarı sağlamak, tırmanışı önlemek ve en önemlisi ülkedeki tüm siyasi süreçleri hızlı bir şekilde hukukun üstünlüğüne döndürmek için güçlerini birleştirdi.
13 Ekim’de, Kırgız Cumhuriyeti Kanunu gereği ile Jogorku Keneş’in mevcut bileşimi tarafından Kanatbek İsayev Meclis Başkanı olarak seçildi. Bu Kırgız Cumhuriyeti’nin meşru bir hükümetinin kurulmasının temelini attı.
14 Ekim’de Jogorku Keneş Kırgız Cumhuriyeti Başbakanlığına Sadır Caparov’un adaylığını ve Hükümetin oluşumunu onayladı. Aynı gün Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov “Kırgız Cumhuriyeti Başbakanı ve Hükümeti üyelerinin atanması üzerine” bir kararname imzaladı.
15 Ekim’de Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov istifasını açıkladı. Cumhurbaşkanın açıklaması Jogorku Kenesh’in 16 Ekim’deki toplantısında değerlendirilecek.
Şu anda, iç siyasi durumun hukukun üstünlüğüne dönmesiyle birlikte Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti, tüm devlet ve idari organlar her zamanki çalışmakta ve kendilerine verilen görevleri yerine getirmeye devam etmektedir. Dışişleri Bakanlığı ve ona bağlı kuruluşlar, yanı sıra Kırgız Cumhuriyeti yabancı misyonları da siyasi, ticari ve ekonomik işbirliği konuları ve Kırgız Cumhuriyeti vatandaşlarının yabancı ülkelerdeki haklarının ve çıkarlarının korunması hususunda düzenli bir şekilde çalışmalarını yürütmektedir.
Kırgız Cumhuriyeti, tüm uluslararası topluma, bölgedeki dost ve kardeş komşularına, stratejik ortaklarına ve uluslararası kuruluşlara, bu zor zamanlarda ülke ve halk için verdikleri destek için teşekkür eder.
Son günlerde yaşanan olaylar, özgürlüğü seven Kırgız halkının, ülkemizin demokrasi yolundan sapmayacağının ve insan haklarını koruyan ve saygı duyan hukukun üstünlüğüne uygun olarak gelişmeye devam edeceğinin en büyük garantörü olduğunu bir kez daha teyit etti.
Kırgız Cumhuriyeti, tüm uluslararası yükümlülüklerine tam olarak uyduğunu beyan eder ve önceden imzalanmış tüm ikili ve çok taraflı anlaşma ve anlaşmalara sıkı sıkıya bağlı kaldığını bildirir.
Aynı zamanda Kırgız tarafı, dostluk ilişkileri geliştirmek, yatırımcı haklarını korumak ve Kırgızistan’da ikamet eden yabancı uyrukluların güvenliğini sağlamak için yabancı ortaklarıyla dostane ilişkileri sürdürme kararlılığını bir kez daha yineler.
‘Kırgız Cumhuriyeti Parlamentosu’nun Yeni Başkanı ve Kırgız Cumhuriyeti Başbakanı seçildi’
13 Ekim 2020 tarihinde Kırgız Cumhuriyeti Jogorku Keneşi’nin (parlamento) olağanüstü toplantısında yeni Meclis Başkanı olarak Kanatbek ISAEV seçildi.
14 Ekim 2020 tarihinde Jogorku Keneş milletvekilleri Sadır CAPAROV’un Kırgız Cumhuriyeti Başbakanlığına adaylığını, hükümet programı ve üyelerini onayladılar.
Aynı gün, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sooronbay CEENBEKOV Kırgız Cumhuriyeti Başbakanı ve hükümeti üyelerinin atanması hakkında Kararnameyi imzaladı.
16 Ekim 2020 tarihindeki Kırgız Cumhuriyeti Jogorku Keneş’in (Parlamento) olağanüstü oturumu
16 Ekim 2020 tarihinde Ala-Archa devlet rezidensinde geçen Kırgız Cumhuriyeti Jogorku Keneş’in (Parlamento) milletvekilleri düzenlenen özel oturumunda Sooronbay Ceenbekov’un Kırgızistan Cumhurbaşkanı’nın istifasını kabul etti.
Daha önce, 15 Ekim 2020 tarihinde Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov erken istifasını duyurdu.
Kırgız Cumhuriyeti Anayasasına göre Cumhurbaşkanı’nın yetkilerinin erken sona ermesi durumunda, onun yetkileri yeni bir Cumhurbaşkanı seçilene kadar Jogorku Keneş’in tarafından üstlenecektir. Cumhurbaşkan’ın yetkilerinin Jogorku Keneş’in (Parlamento) Başkanı tarafından yerine getirilmesinin imkansız olması durumunda Cumhurbaşkan’ın yetkileri Başbakan tarafından yürütülecektir.
Jogorku Keneş’in (Parlamento) Başkanı Kanatbek Isaev’in Cumhurbaşkanı’nın görevini üstlenemediğini resmi olarak vazgeçtiğinden dolayı Cumhurbaşkanı’nın tüm yetkileri Kırgız Cumhuriyeti Başbakanı Sadır Caparov’a devredilecek.
Aynı zamanda milletvekilleri toplantıda Bişkek şehrinde olağanüstü hal ilanına ilişkin Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’nın kararının onaylanması hakkında Jogorku Keneş’in (Parlamento) kararını iptal etti.
Kaynak:
Uluslararası Sivil İnisiyatif Gazetesi
Uluslararası Sivil İnisiyatif Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Zeliha Sorkunlu
